Wedstrijd voor de restauratie en de uitbreiding van het kasteel van Wemmel als gemeentehuis

Het kasteel van Wemmel doet vandaag dienst als gemeentehuis, maar gaat terug tot een versterkte middeleeuwse waterburcht die in de zeventiende eeuw werd heropgebouwd als lustkasteel.

In 2023 sloot de Erfgoedstichting Vlaams-Brabant (ERF) een beheersovereenkomst af met het lokaal bestuur van de gemeente Wemmel om het kasteel te restaureren met de bedoeling er een hedendaags en integraal toegankelijk gemeentehuis met multifunctionele ontmoetingsruimte in onder te brengen. Daarvoor was het nodig het bestaande kasteel uit te breiden met een nieuwbouwvolume. 

Studio Roma bundelde voor deze architectuuropdracht de krachten met WIT architecten.

Er werden vroeger al heel wat studies uitgevoerd die de grote landschappelijke kwaliteiten van het kasteelpark als vertrekpunt nemen. Na een kritische blik op de ontwerpen stelden Studio Roma en Wit vast dat de voorgestelde ingang van het gemeentehuis aan de achterkant weinig uitnodigend is en dat het beter zou zijn dichter aan te sluiten bij de bestaande kwaliteiten van het historisch kasteel. Studio Roma en WIT stelden een nieuwe, toegankelijke ingang voor langs de voorzijde. De nieuwbouw kreeg zijn plaats aan de zijkant van het kasteel waar het, aan de hand van een bescheiden vormgeving die zich inspireert op de natuurstenen plint van het kasteel, voorziet in een nieuwe publieke inkom. De nieuwbouw benut het hoogteverschil tussen de voor- en achterzijde van het kasteel door zich half in te graven in de natuurlijke helling met gerichte zichten op het parklandschap. Omgekeerd stelt het nieuwbouwvolume zich naast het kasteel op waardoor een barrière tussen het parklandschap en het kasteel wordt vermeden en de gewaardeerde zichten op het kasteel worden gevrijwaard.

De jury waardeerde de gedurfde en originele benadering van het team dat resulteerde in een evenwichtig en fraai ontwerp met de nadruk op een organische en hedendaagse uitvoering, waarbij vooral het voortborduren op de natuurstenen plint van het kasteel wist te charmeren. Uiteindelijk ging de keuze van de jury naar het team dat ook de haalbaarheidsstudie uitvoerde in 2020 en op dat moment een ontwerp voorstelde dat het hoogteverschil tussen vijver en kasteel aanwendde om het kasteel van onderuit toegankelijk te maken.

Schetsen en ontwerptekeningen: WIT architecten

Opdrachtgever

  • ERF – Erfgoedstichting Vlaams-Brabant
  • Gemeente Wemmel

Partners

  • WIT architecten
  • Bouwhistorica Annelies Wouters

Timing & Fasering

2023

Categorie